Szlak Kopernikowski upamiętnia postać wielkiego astronoma Mikołaja Kopernika i jego związki z regionem Warmii i Mazur. Trasa liczy blisko 300 km i prowadzi przez trzy województwa: warmińsko-mazurskie, pomorskie i kujawsko-pomorskie. Oznakowana jest symbolem astrolabium. Przemierzając Szlak Kopernikowski mamy możliwość spojrzeć na postać astronoma, jak na człowieka renesansu o wielu talentach i lepiej poznać jego osobowość. W odwiedzanych miejscowościach zwiedzimy zabytkowe budowle pamiętające czasy wielkiego astronoma a także poświęcone mu ekspozycje muzealne. Poznamy również sekrety wszechświata w planetariach i będziemy mogli osobiście przeprowadzić obserwacje astronomiczne. Rok 2023, z racji 550. rocznicy urodzin astronoma, ogłoszony został Rokiem Kopernikańskim. W związku z tym w wybranych miejscach na Szlaku odbywać się będą liczne wydarzenia oraz wystawy. To dobry moment i doskonała okazja, by przemierzyć cały szlak. W podróż możemy
wybrać się samochodem lub rowerem, nieco krótszy dystans pokonamy pieszo, rozpoczynając go w Olsztynie przy zabytkowej Wysokiej Bramie.Wybierając się na Szlak Kopernikowski warto zajrzeć do biblioteki, by sprawdzić co w jej zbiorach znajdziemy na temat Mikołaja Kopernika i miejscowości, przez które wiedzie trasa Szlaku. Zapraszam w podróż, tym razem do Tolkmicka i Elbląga. To w Tolkmicku biskup warmiński Łukasz Watzenrode w 1508 r. zwołał spotkanie z przedstawicielami miast: Gdańska, Elbląga i Torunia, w spotkaniu tym uczestniczył Mikołaj Kopernik, jako sekretarz biskupa. Tolmicko to jedno z najstarszych miast w regionie. Prawa miejskie uzyskało pod koniec XIII w. Z czasów średniowiecza zachowały się tutaj fragmenty murów obronnych z basztą oraz kaplica cmentarna i kościół św. Jakuba Apostoła.
 |
| PiotrMig, CC BY-SA 4.0 <https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0>, Wikimedia Commons |
Kolejnym grodem na trasie Szlaku Kopernikowskiego jest Elbląg. Ten wiekowy gród, założony przez Krzyżaków w 1237 r., prawa miejskie uzyskał w 1246 r. Do czasu budowy Malborka był najważniejszym miastem państwa zakonnego. Mikołaj Kopernik odwiedzał miasto, zarówno towarzysząc wujowi biskupowi, jak i reprezentując interesy kapituły warmińskiej. W mieście zachowały się liczne zabytki architektury, które pamiętają Kopernika i jego odwiedziny a fakt jego pobytu został uhonorowany w jednym z budynków Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Elblągu, poprzez tablicę pamiątkową.
Warto nadmienić, że Elbląg został dość dokładnie przebadany pod względem archeologicznym. Wykopaliska prowadzone na starym mieście, prowadzone dopiero w 80 latach XXw., dostarczyły obfitość zabytków, eksponowanych obecnie w Muzeum Archeologiczno-Historycznym. Na wystawach stałych prezentowane są pradzieje okolic Elbląga a także samego miasta. Zwiedzając Elbląg koniecznie trzeba udać się na stare miasto do...biblioteki! Gmach biblioteki to dawna siedziba szpitala krzyżackiego. Nieopodal znajduje się urokliwe przejście pomiędzy kamienicami zwane Ścieżką Kościelną a w panoramie elbląskiej starówki dominuje gotycka katedra św. Mikołaja. Ta potężna budowla została zwieńczona wieżą sięgającą niemal 100 m wysokości i jest najwyższą w województwie warmińsko-mazurskim!
Warto nadmienić, że Elbląg został dość dokładnie przebadany pod względem archeologicznym. Wykopaliska prowadzone na starym mieście, prowadzone dopiero w 80 latach XXw., dostarczyły obfitość zabytków, eksponowanych obecnie w Muzeum Archeologiczno-Historycznym. Na wystawach stałych prezentowane są pradzieje okolic Elbląga a także samego miasta. Zwiedzając Elbląg koniecznie trzeba udać się na stare miasto do...biblioteki! Gmach biblioteki to dawna siedziba szpitala krzyżackiego. Nieopodal znajduje się urokliwe przejście pomiędzy kamienicami zwane Ścieżką Kościelną a w panoramie elbląskiej starówki dominuje gotycka katedra św. Mikołaja. Ta potężna budowla została zwieńczona wieżą sięgającą niemal 100 m wysokości i jest najwyższą w województwie warmińsko-mazurskim!
Elbląg-Katedra Św. Mikołaja https://commons.wikimedia.org/wiki/File:644686_Elbl%C4%85g_katedra_Miko%C5%82aja_03.JPG
W tym kościele na jednej ze ścian wisi portret Mikołaja Kopernika, pod portretem znajduje się wejście do krypty biskupów elbląskich. Ulicę Stary Rynek domyka Brama Targowa - jedyny zachowany element średniowiecznych fortyfikacji miasta. Warto wiedzieć, że z tym miejscem wiąże się historia piekarczyka, który uratował miasto przed wtargnięciem nieprzyjaciela do wnętrza grodu. Piekarczyka uczczono piosenką. Łopatę przy pomocy której przeciął linę, zawieszono w bramie. Jej szczątki znajdowały się tam jeszcze w 1819 r. Jego legendę poznacie zaglądając do książki "Legendy i opowieści Elbląga i okolic".
By uhonorować odważnego piekarczyka dzień 8 marca stał się miejskim świętem, a wiele lat po tym wydarzeniu przy bramie stanęła figura bohaterskiego piekarza. Elbląg to miasto portowe, dawne jego życie koncentrowało się przy rzece Elbląg. Dzisiaj nabrzeżem rzecznym ciągną się spacerowe tereny, brzegi rzeki łączą dwa mosty zwodzone zwane Wysokim i Niskim. W mieście bierze swój początek Kanał Elbląski, najdłuższy kanał żeglowny. Można wybrać się na rejs statkiem wycieczkowym, jego trasa wiedzie przez rezerwat ornitologiczny, oraz pięć unikalnych pochylni. Opuszczając stare miasto w Elblągu, a pozostając na pieszym Szlaku Kopernikowskim, wychodzimy za miasto i docieramy do miejscowości Bielnik. Pośród zabudowań wsi dochodzimy do mostu na rzece Nogat, to właśnie tutaj kończy się warmiński odcinek szlaku, a tym samym nasza wędrówka dobiegła końca.:)) Dalej Szlak Kopernikowski pieszy wchodzi na teren województwa pomorskiego. Ten odcinek ma 90 kilometrów i biegnie od granicznej rzeki Nogat do Nowego Dworu Gdańskiego, a potem przez główne miasta na trasie: Malbork, Sztum i Kwidzyn. Zachęcam do przemierzenia całego Szlaku Kopernikowskiego, zapoznania się z literaturą na temat poszczególnych miejscowości na jego trasie, poznania fascynującej historii poszczególnych miast i wsi. Biblioteka posiada bogate zbiory dotyczące historii Warmii i ważnych osób zamieszkujących jej teren.
