piątek, 3 listopada 2023

Frombork_Szlak Kopernikowski_szlak turystyczny

  

                      


Szlak Kopernikowski upamiętnia postać wielkiego astronoma Mikołaja Kopernika i jego związki z regionem Warmii i Mazur. Trasa liczy blisko 300 km i prowadzi przez trzy województwa: warmińsko-mazurskie, pomorskie i kujawsko-pomorskie. Oznakowana jest symbolem astrolabium. 

Przemierzając Szlak Kopernikowski mamy możliwość spojrzeć na postać astronoma, jak na człowieka renesansu o wielu talentach i lepiej poznać jego osobowość.  W odwiedzanych miejscowościach zwiedzimy zabytkowe budowle pamiętające czasy wielkiego astronoma atakże poświęcone mu ekspozycje muzealne. Poznamy również sekrety wszechświata w planetariach i będziemy mogli osobiście przeprowadzić obserwacje astronomiczne. Rok 2023, z racji 550. rocznicy urodzin astronoma, ogłoszony został Rokiem Kopernikańskim. W związku z tym w wybranych  miejscach na Szlaku odbywać się będą liczne wydarzenia oraz wystawy. To dobry moment i doskonała okazja, by przemierzyć cały szlak. W podróż możemy wybrać się samochodem lub rowerem, nieco krótszy dystans pokonamy pieszo, rozpoczynając go w Olsztynie przy zabytkowej Wysokiej Bramie.

Wybierając się na Szlak Kopernikowski warto zajrzeć do biblioteki, by sprawdzić co w jej  zbiorach znajdziemy na temat Mikołaja Kopernika i miejscowości, przez które wiedzie trasa Szlaku. Zapraszamy w podróż!

 


Wędrując szlakiem Kopernika docieramy do Fromborka, który prawa miejskie otrzymał w 1310 roku. Niestety utracił je w 1945 roku, a odzyskał dopiero w 1959. Spolszczona nazwa Frauenburg (Zamek Pani) odnosi się do Najświętszej Maryi Panny, patronki świątyni wznoszącej się na wzgórzu katedralnym. Prawdopodobnie pierwszy kościół katedralny był drewniany, budowę obecnego rozpoczęto w 1329 roku, a skończono w 1388.


Po raz pierwszy astronom przybył do miasta w 1501 roku, aby przejąć godność kanonika warmińskiego, pomiędzy 1510 a 1512 rokiem zamieszkał w nim na resztę swojego życia.

To tu astronom spędził z przerwami najwięcej czasu. Miał tu swój dom i obserwatorium.

 

Katedra z wieloma strzelistymi wieżyczkami, na tle parku z pomnikiem Kopernika.




   Wieża Kopernika, budynek dwoma drewnianymi  tarasami  okalającymi budowlę.


Jednak nie było to dogodne miejsce do prowadzenia badań, dlatego zbudował kamienną płytę (pavimentum), gdzie ustawiał przyrządy pomiarowe i obserwował niebo.

Sala z baldachimem z grafiką gwiazdozbiorów i drewnianymi przyżądami astronomicznymi na postumencie.


Obecnie w wieży mieści się Muzeum Mikołaja Kopernika.

Wśród przyrządów astronoma należy wymienić: kwadrat, astrolabium sferyczne i trójkąt paralaktyczny, z których budową i działaniem zapoznał się w Krakowie podczas studiów, a które skonstruował według własnej wersji.

To we Fromborku, po śmierci biskupa Fabiana z Łężan, w 1523 roku Mikołaj Kopernik był przez osiem miesięcy najwyższym władzą urzędnikiem na Warmii, sprawując funkcję generalnego administratora biskupstwem.

Pomimo wielu zajęć Kopernik każdą wolną chwilę przeznaczał na obserwacje nieba i pisanie dzieła, które zawierało nowe spojrzenie na budowę świata. Zarys swojej teorii budowy świata zawarł w napisanym w 1510 roku "Komentarzyku", które krążyło wśród przyjaciół i uczonych. Swoje główne dzieło "De revolutionibus" (O obrotach) ukończył w 1530 r., ale długo nie mógł się zdecydować na jego wydanie.

W całości "De revolutionibus" ukazało się drukiem w 1543 roku w Norynberdze.

 

Ostatnie chwile Kopernika według obrazu Aleksandra Lesser

 

Na początku grudnia 1542 roku Kopernik doznał udaru mózgu, co spowodowało częściowy paraliż oraz zaburzenia pamięci i częste utraty przytomności. Mikołaj Kopernik zmarł 24 maja 1543 r. Został pochowany w Kaplicy Szembeków pod kamienną posadzką prawej nawy bocznej, licząc od wejścia przy drugim ołtarzu. Niestety miejsce to nie jest oznaczone żadna tablicą. Kamień grobowy wmurowany przez biskupa Kromera w 1581 roku znikł w XVII wieku.


Miejsce pochówku Mikołaja Kopernika                                 Ołtarz bogato zdobiony nakryty czerwonym obrusem.


 

Zachęcam do przeczytania książek, które można wypożyczyć w naszej Bibliotece:

Jagoda Semków "Frombork na dawnych pocztówkach"

Lucjan Czubiel "Zabytki Fromborka"

"Wielkie biografie-Mikołaj Kopernik"


Wykorzystano ilustracje z książek:

Stanisław R. Brzostkiewicz "Mikołaj Kopernik i jego nauka" 

Karol Górski" Mikołaj Kopernik, środowisko społeczne i samotność"

Jerzy Sikorski "Wieża, dom i obserwatorium fromborskie Mikołaja Kopernika oraz jego folwarki" 

 

Zapraszam na szlak Dorota K.