poniedziałek, 17 lipca 2023

Szlak Kopernikowski_Lidzbark Warmiński


 

    


Szlak Kopernikowski upamiętnia postać wielkiego astronoma Mikołaja Kopernika i jego związki z regionem Warmii i Mazur. Trasa liczy blisko 300 km i prowadzi przez trzy województwa: warmińsko-mazurskie, pomorskie i kujawsko-pomorskie. Oznakowana jest symbolem astrolabium. 

Przemierzając Szlak Kopernikowski mamy możliwość spojrzeć na postać astronoma, jak na człowieka renesansu o wielu talentach i lepiej poznać jego osobowość. W odwiedzanych miejscowościach zwiedzimy zabytkowe budowle pamiętające czasy wielkiego astronoma a także poświęcone mu ekspozycje muzealne. Poznamy również sekrety wszechświata w planetariach i będziemy mogli osobiście przeprowadzić obserwacje astronomiczne. Rok 2023, z racji 550. rocznicy urodzin astronoma, ogłoszony został Rokiem Kopernikańskim. W związku z tym w wybranych miejscach na Szlaku odbywać się będą liczne wydarzenia oraz wystawy. To dobry moment i doskonała okazja, by przemierzyć cały szlak. W podróż możemy wybrać się samochodem lub rowerem, nieco krótszy dystans pokonamy pieszo, rozpoczynając go w Olsztynie przy zabytkowej Wysokiej Bramie.

Wybierając się na Szlak Kopernikowski warto zajrzeć do biblioteki, by sprawdzić, co w jej  zbiorach znajdziemy na temat Mikołaja Kopernika i miejscowości, przez które wiedzie trasa szlaku. Zapraszamy w podróż!

 


                                              

 Jednym z punków na mapie Szlaku Kopernikowskiego jest Lidzbark Warmiński, będący od 1350 r. do XIX wieku siedzibą biskupów warmińskich oraz stolicą Warmii, która była centrum wiary i kultury Rzeczypospolitej Obojga Narodów.

 Lidzbark został jednym z miast utworzonej Diecezji Warmińskiej. Prawa miejskie otrzymał 12 sierpnia 1308 r. z nadania biskupa warmińskiego Eberharda.

 

1. Panorama miasta-widok budynków z lotu ptaka otoczonych zielenią 
                        

W 1503 r. Mikołaj Kopernik przyjechał do Lidzbarka ze studiów w Bolonii jako młody 30-letni doktor prawa kanonicznego i lekarz.

Oficjalnie pełnił funkcję osobistego lekarza biskupa warmińskiego. W rzeczywistości był prawą ręką i powiernikiem swojego wuja biskupa Łukasza Watzenrode. Często mu towarzyszył w negocjacjach polsko-krzyżackich oraz wydarzeniach politycznych. Kopernik wdrażając się w służbę publiczną i wykorzystując wiedzę zdobytą na studiach, był wielką nadzieją wuja liczącego na godnego następcę.

To w tym mieście rozpoczęły się prace nad teorią nieba i pierwszym zarysem teorii heliocentrycznej, która znana jest pod tytułem "Kalendarzyk o hipotezach ruchów niebieskich". Kopernik opuścił Lidzbark w 1508 roku.

Lidzbarski zamek, wzniesiony przy ujściu Samsary do Łyny w latach 1350-1795, jest dziś jedną z atrakcji turystycznych. Na zamku w dawnych komnatach mieszkalnych urządzona jest wystawa ”Wielcy mieszkańcy zamku lidzbarskiego”, która oprócz prezentacji faksymili, ksiąg, dokumentów i portretów biskupów posiada wizerunki Mikołaja Kopernika oraz rzeźbę z brązu autorstwa Leona Machowskiego.

 

2. Zamek biskupów,budowla  z czerwonej cegły z wieżyczkami.


W średniowiecznym Zamku Biskupów Warmińskich mieści się hotel „Krasicki”, którego nazwa pochodzi od Ignacego Krasickiego, który jako biskup warmiński był gospodarzem zamku w drugiej połowie XVIII wieku. Stworzył tu większość swoich bajek, satyr i poematów. Na zamku rezydował też Mikołaj Kopernik, który pracował nad teorią heliocentryczną. Elementem, wyróżniającym ten obiekt, jest mieszczące się w zegarowej wieży Obserwatorium Astronomiczne. Dodatkową atrakcją jest możliwość korzystania z wirtualnego planetarium.


3. Wieża zegarowa i most drewniany do niej prowadzący.


Wspaniałym miejscem spotkań pasjonatów astronomii jest również Baszta Prochowa, która wita gości autografem Kopernika wypiaskowanym w posadzce, a w centrum sali. wykonany tą samą metodą. układ słoneczny.

Lidzbark Warmiński, posiadający obecnie 15 877 mieszkańców, słynie z imprez, które na stałe wpisały się w kalendarz wydarzeń miast związanych z Mikołajem Kopernikiem. W 2010 r. burmistrz zapoczątkował turniej Miast Kopernikowskich i Partnerskich, a w 2017 r. odbył się I Bieg im. Mikołaja Kopernika.

Zachęcam do przeczytania książek znajdujących się w naszej wypożyczalni o zabytkach i historii miasta na przestrzeni dziejów.

Władysław Ogrodziński "Pochwała Lidzbarka", Zbigniew Grochowalski "Historia Lidzbarka warmińskiego", Wojciech Wółkowski "Zamek biskupów warmińskich w Lidzbarku warminskim", "Dzieje budowlane zamku w Lidzbarku Warmińskim

                                            

trzy książki opisująe Lidzbark Warmiński na tle pomnika Kopernika
Fot. Dorota Karolak
                     

 

Zapraszam na szlak. Dorota K.